NCrI. Konu Anlatımı Eğitimler Yorumlar EĞİTİMLER 3356 Anlam Bilgisi Evreni 1859 Sözel Mantık, Söz Sanatları Evreni 1647 Yazım ve Noktalama Bilgisi Evreni Yorumlar YORUM YAP yorum yapmak için giriş yapman gerektiğini unutma
Bu dersimizde 8. Sınıf Cümlede Anlam Konu Anlatımını gerçekleştireceğiz. Bu konu dersimizin temel konularından biridir. Bu konuyu anlamanız diğer konularda da başarınızı etkiler. Dikkat etmeniz gereken bir husus şudur ki; aşağıda yer alan kavram bağlamı sizin mevcut ders müfredatından farklı olabilir ancak bizim anlatımımız daha kapsayıcı anlam konusunu tamamen kavrayabilmek için hem derslerinize vaktinde çalışmanızı hem de bol bol kitap okuyarak anlamanızı geliştirmenizi öneririm. Aşağıda yer alan alt konu başlıklarını tıklayarak alt konular arasında geçiş yapabilirsiniz. Bu anlatımın sonunda aşağıdaki kazanımları elde edecek ve aşağıda yer alan soruların cevaplarına ulaşmanızı anlamı ile ilgili konular ve sorular nelerdir?Yargılarına cümleler ve çeşitleri nelerdir?Öznel Anlatım nedir? Sınavlarda öznel anlatım nasıl anlaşılır?Nesnel Anlatım nedir? Nesnel ve Öznel anlatım arasındaki farklılıklar nelerdir?Karşılaştırma, Neden-Sonuç, Şart cümleleri nasıl bulunur? Aralarındaki farklılıklar nedir?İçerik, değerlendirme, uslüp ve diğer yargılarına göre cümle çeşitlerinin tanımları nelerdir?Cümle yorumlama soruları nasıl çözülür? Cümlenin konusunu bulmanın pratik yöntemi nedir?Cümleden çıkarılabilecek ve çıkarılamayacak anlamları nasıl anlarsınız?Anlamca çelişen, benzer ve yakın anlamlı cümleler nasıl bulunur?Cümleme Tamamlama ve Cümle Oluşturma sorularının örnekleri nelerdir? Sınavda hangi tarzda sorularla karşılaşılır?Cümleye hakim olan kavramlar nelerdir? Bu kavramlar nasıl ayırt edilir? Sınavda ne tarzda sorular gelir?Cümlede anlam sorularını rahatlıkla kavrayacak ve soru çözümleri hakkında fikre sahip olacaksınız. Cümlede anlam başlıklarının neler olduğunu İçeriği1 Cümlede Yargılarına Göre Öznel Nesnel Neden-Sonuç Koşula Şarta İçerik Üslup Gözlem Cümle Cümlenin Cümleden Çıkarılabilecek Cümleden Çıkarılamayacak Anlamca Çelişen Benzer ve Yakın Anlamlı Cümle Cümle Cümleye Hakim Olan Ön Beğenme Takdir etmeCümle, duygu ve düşüncelerimizi anlatmak için kullandığımız söz topluluğuna denir. Dilin anlamlı en küçük parçaları olan sözcükler cümleleri konuda cümle anlamıyla ilgili sınavlarda soru-tabilecek konu başlıkları üzerinde Göre CümlelerÖznel AnlatımDoğruluğu kişiden kişiye değişen; bazılarına göre doğru, bazılarına göre yanlış otan yargılardır. Öznel anlatımda yargılar duygulara bağlıdır veya yargılara yorum katılmıştır.> Sanatçı, gençler için büyüleyici bir konser verdi.> Okuyan insanlar daha sağlıklı düşünür.> Tiyatro en eğlendirici sanattır.> En iyi dost kitaptır.> Dünyanın en büyük şairi Yahya Kemal’dir.> Şair, bu şiirinde nefis bir dil AnlatımDoğruluğu kişiden kişiye değişmeyen herkesçe doğru veya yanlış kabul edilen yargılardır. Nesnel anlatımda yargılara yorum katılmaz, duygulara yer verilmez ve yargılar kanıtlanabilir bir nitelik taşır.> Yazar, bu öyküsünde balıkçıların yaşamını anlatıyor.> Türkiye üç tarafı denizlerle çevrili bir ülkedir.> Yahya Kemal’in yayınlanmış üç şiir kitabı var.> Ankara, Türkiye’nin başkentidir.> İstanbul, Türkiye’nin en kalabalık Göre Cümlelere Örnek bir Sınavı Sorusu 2003-LGS Aşağıdaki cümlelerin hangisinde nesnel bir anlatım vardır?A Göreceksiniz, bu maç berabere Denizlerdeki buzların erimesiyle denizlerin seviyesi Yaşamın temelinde karşılıklı sevgi ve saygı Beyaz, diğer renklerden A, C ve D seçeneklerindeki yargılar kişiseldir. Yargılara duygular katılmış, yorum yapılmıştır. B seçeneğindeki yargı ise bilimsel bir ifade olduğundan kanıtlanabilir bir yargıdır. Dolayısıyla nesnel bir anlatıma İlişkisiBir sonucun, eylemin gerçekleşmesinin ya da gerçekleşmemesinin nedenini, gerekçesini bildiren cümlelerdir. Bir eylemin hangi nedenden dolayı ya da gerekçeyle yapıldığını bildiren cümlelerde neden- sonuç ilişkisi vardır. Böyle cümlelerde “niçin, neden,hangi sebeple” sorularına cevap vardır.> Terli terli su içtiği için hastalanmış.> Çok kitap okuduğundan gözleri bozulmuş.> Annesini görünce heyecanlanmış.> Kendisine haber vermedik diye, bize kırılmış.> Çiçekler susuzluktan kurumuş.> Çocuk arabanın gürültüsünden uyandı.> İstediği hediyeyi alacağım ona çünkü söz Sonuç İlişkisi Konulu Örnek bir Sınav Sorusu 2001-ÖOAşağıdaki cümlelerden hangisinde yargı neden-sonuç ilişkisine bağlanmıştır?A Parayı veren düdüğü Boş gezmekten bedava çalışmak Biri yer, biri bakar; kıyamet ondan Lokma çiğnemeden A seçeneğinde “düdüğü çalmak”, “parasını verme” şartına bağlanmıştır. B ve D seçeneklerinde ise yargının nedeni belirtilmemiştir. C seçeneğinde ise “kıyametin kopması”,” biri yerken diğerinin bakması” sebebine Şarta BağlılıkBir eylemin ya da durumun gerçekleşebilmesi için önceden olması gereken başka bir durumun varlığına koşula bağlılık denir. Bu cümlelerde temel yargının gerçekleşmesi yan yargıda belirtilen durumun gerçekleşmesine bağlıdır.> Sütünü içmezse büyüyemez.> Ödüllendirildiği takdirde öğrencinin başarısı artar.> Düzenli çalışsan daha başarılı olursun.> Tiyatroya gittikçe kültürün artıyor.> İnsan çalıştı mı bütün zorlukları aşar.> Kitabı geri vermek üzere alabilirsin.> Sinemaya git ama geç Bağlılık Cümlelerine Örnek bir Sınav Sorusu 2004-00Aşağıdaki cümlelerin hangisinde eylemin gerçekleşmesi bir şarta bağlanmıştır? —A Sağ baş yastık Ağlamayan çocuğa meme Canı yanan eşek, atı Körle yatan, şaşı B seçeneğindeki atasözünde “Kişi derdini sıkıntısını anlatmazsa kimse ona yardım etmez.” anlamı vardır. Dolayısıyla bir kimseye yardım etmenin şartı bu durumu dile getirmeye bağlanmıştır. Doğru seçenek B’ ve düşüncelerin daha etkili bir biçimde anlatılabilmesi için en az iki varlık, durum ya da kavramın benzerliklerinden veya farklı özelliklerinden yararlanarak yapılan kıyaslamaya karşılaştırma denir.> Antalya o zaman da bir liman kentiydi.> Meydana gelen en şiddetli sarsıntı budur.> Babanı biraz daha yaşlanmış gördüm.> Hasan’ın ödevi diğerlerinden güzel olmuş.> Türkiye’nin en önemli sorunu eğitimdir.> Tiyatroda dekor, romanda ise tasvir önemlidir.> Yağmur, yaşça Emirhan’dan büyüktür.> Bizim ev okula daha yakındı.> Levent, ablasından Cümleleri için Örnek bir Sınav Sorusu 2002-OKS Aşağıdakilerden hangisinde karşılaştırma söz konusudur?A Van Gölü’nün büyüklüğü karşısında Çalışkanlığıyla herkesin dikkatini Mektubunu betimlemelerle Karacaoğlan’dan güzel yazan halk ozanı var mı?Çözüm D seçeneğinde, Karacaoğlan diğer halk ozanları ile güzel yazma yönünden eser, olay ya da eylemle ilgili belli bir görüşe göre yapılan açıklamalara yorum denir. Yorumcu, anlattıklarına kendi bakış açısını kattığı için bu özellikteki yargılar öznel cümlede yorumdan söz edilebilmesi için kişinin anlattıklarına kendi duygu ya da düşüncelerini katması gerekir. Örneğin“Sanatçı son yapıtını önümüzdeki ay çıkaracak.” cümlesinde yorum yapılmamıştır. Çünkü kişi anlattıklarına kendi duygu ya da düşüncelerini eklememiştir. Ancak, “Sanatçının insanı büyüleyen son yapıtı bu ay çıktı.” cümlesi bir yorumdur. Çünkü “insanı büyüleyen” sözüyle kişi, duygusunu dile bir olay, nesne, kavram, sanat eseri, kişi ya da varlığın iyi veya kötü yönlerinin ortaya koyulmasına değerlendirme denir.> Yazar 9. Hariciye Koğuşu’nda psikolojik tahliller yapmıştır.> Bu filmin konusu çok NOTDeğerlendirmeler nesnel olabileceği gibi öznel de olabilir. Öznel değerlendirmeler aynı zamanda bir varlığın, nesnenin, kavramın ne olduğunu ayırt edici özellikleriyle anlatmaya tanımlama denir. Tanımlama açıklanan sözcüğe “nedir?” sorusu sorularak duygu ve düşüncelerin söz ya da yazıyla etkili bir biçimde dile cümle “Edebiyat nedir?” sorusunun bir cevabıdır. Bu yüzden tanımlama yapılmıştır.> Sanat, etkili ve güzel anlatılmış yaşam demektir.> Buz, donarak katı hâle gelmiş sudur.> Harf, seslerin yazı dilindeki Cümleleri için Örnek bir Sınav Sorusu Aşağıdaki cümlelerin hangisinde kavram, açıklamasıyla birlikte verilmemiştir?A Harcamalarda gelir gider dengesi Harcamanın yerinde ve ölçülü yapılması Zorunlu durumlarda harcamadan kaçınılması Gereksinim dışı her harcama Bu soruda kavramların tanımı sorulmaktadır. B seçeneğinde tutumluluk, C seçeneğinde cimrilik, D seçeneğinde ise savurganlık kavramlarının tanımı yapılmıştır. Çünkü bu kavramlara sorulan “… nedir?” sorusuna bir cevap alabilmekteyiz. A seçeneğinde bir kavramın tanımı söz konusu CümleleriBir eserin içerdiği duygu ve düşüncelerden söz eden cümlelerdir. Bu eserde “Ne anlatılmıştır, neden söz edilmiştir?” gibi sorulara cevap veren cümleler içerikle ilgilidir.> Yazar bu eserinde Anadolu’yu anlatmıştır.> Şair, bu şiiriyle insanımızın duygu ve düşüncesinin tercümanı CümleleriBir yazıda ya da sanat eserinde duygu ve düşüncelerin anlatım biçimine üslup denir. Üslup bir yazıda sözcüklerin seçimi ve kullanımıyla ilgili inceliklerin bütünüdür. Üslupla ilgili cümleler “Yazar bu yazıda duygu ve düşüncesini içeriği nasıl anlatmış?” sorusunun cevabıdır.> Yazar, bu eserinde yalın bir dil kullanmıştır.> Yazar, düşüncelerini kısa cümlelerle ifade etmiş.> Şair, sözcük seçiminde çok titiz Soru Aşağıdaki cümlelerin hangisi üslupla ilgili bir yargıdır?A Romancının işi, insanların hangi koşullar altında nasıl düşündüğünü Bir romancı, roman kişilerini yargılamamak, onların yansız tanığı Bir romanın başarısı, yaşanmış olayları an-latmasına Romancı, roman kişilerinin karakterini çizerken onların diliyle konuşmak D seçeneğindeki onların diliyle konuşmak ifadesi üslupla ilgilidir. A, B, C seçenekleri ise içerikle CümleleriKişinin görme duyusunu kullanarak edindiği izlenimleri anlatan cümlelerde gözlem söz konusudur.“Kapıyı 13-14 yaşlarında, uzun boylu, sarı saçlı bir çocuk açtı.” cümlesinde kapıyı açan çocukla ilgili gözlem söz konusudur. Gözlem cümleleri genellikle betimleyici anlatımda kullanılır. Gözlem cümleleri öznel de olabilir nesnel de olabilir.> Uçsuz bucaksız Konya Ovası bir yeşil halı gibi önümüze açılmıştı.> Yaşlı adam yerinden kalkarak söz aldı.> Yolda ayakkabısı olmayan bir çocukla YorumlamaSınavlarda cümle anlamı sorularının önemli bir bölümü verilen bir cümleyi yorumlamaya KonusuKonu, cümlede üzerinde durulan kavram, varlık ya da durumdur. Bir cümleye “Bu cümlede üzerinde durulan nedir?” sorusunu yönelttiğimizde alacağımız cevap konuyu belirler. Örneğin;> “Toplumu meydana getiren bütün bireylerin, eğitim hizmetlerinden eşit olarak nasıl yararlanabilecekleri tartışıldı ve belli bir görüşte birleşildi.” cümlesinde eğitimde eşitlikten söz edildiğinden bu cümlenin konusu “eğitimde eşitlik”tir.> “İnsanların yetişmesini önemsemeyen milletler, gelişme gösteremezler.” cümlesinde toplumun gelişmesi insanların gelişmesine yani eğitime bağlanmıştır. Bu cümlenin konusu “eğitim” Çıkarılabilecek YargıSoruda bize bir cümle verilir ve bu cümleden çıkarılabilecek yargı sorulur. Bu tip sorularda cümleyi yorumlayarak yazarın ne demek istediğini bulmaya çalışmalıyız.> “Başarı tatlıdır ama ter kokar.” cümlesinde başarının çok güzel bir şey olduğu ancak başarıya çalışmakla ulaşılabileceği anlatılmak istenmiştir. Dolayısıyla bu cümleden “Başarıya ancak çalışarak ulaşabiliriz.” yargısını çıkarabiliriz.> “Bir köpek insanı ısırırsa haber olmaz; ancak bir insan köpeği ısırırsa bu haberdir.” cümlesinde konu haberlerin özelliğidir. Bu cümlede bir eylemin, olayın haber konusu olabilmesi için sıradışı, alışılmışın dışında bir eylem ya da olay olması gerektiğinden söz Çıkarılamayacak YargıSoruda bir cümle verilir, bu cümleden çıkarılamayacak yargı sorulur. Bu tip sorularda cevap seçeneklerinin üçü cümleden çıkarılabilir ancak bir tanesi cümleden çıkarılamayacak bir yargıdır.> “Artık günümüzde lise düzeyinde bir bilgi ile ne fabrikalar çalışır, ne hastanelerde insanlar tedavi olur, ne de devlet yönetilebiiir.” cümlesinden “Günümüzde lise eğitimi yanlış verilmektedir.” yargısını çıkaramayız. Çünkü bu cümlede lise eğitiminin yanlışlığından değil yetersizliğinden söz Çelişen CümlelerBu konuyla ilgili sorularda ya bir cümle verilir, bu cümleyle çelişen seçeneklerdeki cümle istenir ya da numaralı cümleler verilir hangi ikisinin birbiriyle çeliştiği sorulur. Bu tip sorularda da bütün cümlelerin konusu belirlenip yorumları yapılmalıdır.> “Bir sanat eseri bir fotoğraf makinesi gibi gördüğünü yansıtmalıdır.” cümlesiyle “Bir sanat eserinde sanatçı eserine kendi duygu ve düşüncelerini de katmalıdır.” cümlesi anlamca birbiriyle çelişmektedir. Çünkü ilk cümlede yazar eserine kendi yorumunu katmamalı, yargısı varken ikinci cümlede sanatçı esere kendi yorumunu da eklemelidir, yargısı ve Yakın Anlamlı CümlelerBu tip sorularda bir cümle verilir bununla aynı ya da yakın anlamlı olan cümle sorulur ya da numaralı cümleler verilerek yakın anlamlı olanlar sorulur.> “Kendimi bildim bileli bu köy balıkçılıkla geçinir.” cümlesiyle “Köy halkı oldum olası geçimini balıkçılıkla sağlıyor.” cümlesi aynı anlamlıdır.> “Sanatçının yapıtı topluma tutulan bir ayna gibi olmalıdır.” cümlesiyle “Sanatçı yapıtlarında toplumun sorunlarını işlemelidir.” cümlesi yakın Soru 1. Hiçbir şey dil kadar önemli Önemli olan dili iyi Dil kadar önemli başka değerler de Yaşam dille anlam En önemli toplumsal varlık, cümlelerden hangileri anlam açısından aynıdır?A 1-2 B 1-5 C 2-4 D 3-5Çözüm 1 ve 5 numaralı cümlelerde toplum için dilin önemi, 2 numaralı cümlede dili iyi kullanmanın önemi, 3 numaralı cümlede dil kadar önemli başka değerlerin de olduğu, 4 numaralı cümlede ise dilin yaşama anlam kattığı belirtilmektedir. Dolayısıyla 1 ve 5. cümleler aynı anlamlıdır. Bu nedenle doğru seçenek B’ TamamlamaGireceğiniz sınavlarda çıkan sorulardan biri de eksik bırakılan cümlelerin tamamlanmasıyla ilgilidir. Bu tip sorularda bir ya da birden çok kelimesi yazılmamış cümleler verilir ve bu cümlenin en anlamlı biçimde tamamlanması istenir. Bu tip sorularda cümleyi tamamlarken; cevabın tamamlanacak cümlenin anlam bütünlüğüne, sözcükler arasındaki anlam ilişkisine, sözcük ve söz öbeklerinin dil çekim, kişi, zamanuyumuna dikkat etmek Tamamlama ile ilgili Örnek bir Sınav Sorusu “Şiirde anlam aramak doğru değil, diyorlar; bana göre de tam tersi …” cümlesi aşağıdakilerden hangisi ile sürdürülemez?A şiir anlamıyla da anlamsız şiir, şiir anlamsız şiir şiirde anlam aranmaz. Çözüm Soruda verilen cümlede yazar şiirde anlamın önemli olmadığı düşüncesine karşı çıkmaktadır. Bunu da “tam tersi” sözünden anlıyoruz. Buna göre D seçeneğindeki şiirde anlam aranmaz, sözü yazarın düşüncesiyle çeliştiğinden bu cümlenin sonuna getirilemez. Cevap D’ OluşturmaBu tür sorularda cümleyi oluşturan kelime veya kelime gruplarıyla anlamlı ve kurallı bir cümle oluşturmamız istenir. Numaralı sözcüklerden hareket ederek yüklemi bulup cümlenin sonuna yerleştirmeliyiz. Daha sonra bu cümlede olabilecek söz gruplarını, tamlamaları belirleyip bir sıraya koymalıyız. Bu tür sorular seçeneklerden hareket edilerek de Soru 1. yazının 2. bir plan 3. güzel 4. İyi 5. bir 6. temelidirYukarıdaki kelime ve kelime gruplarıyla kurallı ve anlamlı bir cümle oluşturulduğunda sıralama nasıl olur?A 4-1-5-6-3-2B3-2-5-6-4-1C4-2-3-5-1-6D6-3-5-2-4-1 Çözüm Numaralı sözlerle kurallı ve anlamlı bir cümle oluşturduğumuzda, cümle “İyi bir plan, güzel bir yazının temelidir.” olur. Cevap CCümleye Hakim Olan KavramlarPişmanlıkKişinin yaptığı bir işin ya da davranışın olumsuz sonucunu görerek üzüldüğünü anlatan cümlelerdir.> Keşke annemin sözünü Soru Sınav Sorusu 2000-LGS Aşağıdaki cümlelerin hangisinde pişmanlık duyulduğu anlatılmaktadır?A Uzun yıllar memleketimden ayrı Her geçen gün işim Yüreğime ansızın bir hüzün Bu işe başlamasaydım iyi D seçeneğinde, başlanılan bir işten pişmanlık duyulduğu kişinin yaşanan olumsuzluklarla ilgili hoşnutsuzluğunu dile getirmesi, şikâyet Soru Sınav Sorusu 2001-ÖO Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “yakınma” söz konusu değildir?A Zaman mı kaldı bunları yapmaya?B Hangi gün zamanında geldi ki?C Odanı hiç düzenli görmeyecek miyim?D Bu sözle düşündürmeyi mi amaçladınız?Çözüm A seçeneğinde bir işin yapılması için gereken zamanın kalmadığından, B seçeneğinde kişinin zamanında gelmeyişinden, C seçeneğinde odanın düzensiz kullanılmasından yakınılmaktadır. D seçeneğinde ise yakınma söz konusu olayı veya herhangi bir şeyi olduğundan daha fazla ya da daha az göstermeye denir.> Dünyalar kadar işim var.> Bir fıkra anlattı ki güle güle şeyin iç yüzünü öğrenmek veya anlamak istemek birini veya bir şeyi tanımak istemek, kaygılanmaktır.> Acaba bu paketi kim gönderdi?ŞaşmaUmulmayan, beklenmeyen ya da olağanüstü bir olay, durum ya da varlık karşısında beliren duyguların anlatıldığı cümlelere denir.> Ne kadar da büyümüşsün sen böyle!> Bunu bana nasıl yaparsın?KüçümsemeBir şeye veya kimseye gerçek değerinden daha az değer vermek, onu küçük görmek demektir.> Böyle bir şiiri çocuklar da yazar!> Biz senin gibi ressamları çok gördük!OlasılıkBir olay ya da durumla ilgili kesin olmayan, olabilir/olmayabilir özelliği taşıyan görüşlerir anlatıldığı cümlelere denir.> Çocuklar çoktan gelmiş olmalı.> Öğleden sona yağmur ipuçlarına ve bilgilere dayanarak bir olayı veya herhangi bir şeyi kestirmektir.> Bizim oralara şimdi kar yağıyordunDavranışBirine veya bir şeye karşı alınan tavır, muamele, hareket tarzı, tutumdur.> Arkadaşına çok soğuk bir kişi veya bir şeyi görme arzusu, onlara kavuşma isteğidir.> Çocukluğumuzda ne de güzel işin, davranışın yapılmasıyla ilgili yol gösterme, görüş belirtme anlamı taşıyan cümlelerdir.> Yazacağınız romanın dili sade olmalı.> Ders çalışırken kısa notlar tutarsan iyi bir eylem veya durumu gerçekleşmiş gibi kabul edip onunla ilgili bir yargı içeren cümlelere denir. Varsayım “diyelim ki, varsayalım ki” gibi sözlerle yapılır.> Diyelim ki otobüsü kaçırdın, ne yaparsın.> Tut ki beklediğiniz para yargıBir olay, durum ya da kişi ile ilgili araştırma, inceleme yapmadan olumlu veya olumsuz görüş bildirmeye denir.> Bu çocuk sınavı kazanamaz.> Yönetmenin son filmi çok bir konu, sorun ya da olumsuz durumla ilgili ikazlar, hatırlamalardır.> Acele etmezsek otobüsü kaçıracağız.> Kışın zincir takmadan yola Takdir etmeBir nesnenin ya da kişinin hoşumuza gitmesi, onun beğenimizi kazanmasıdır.> Bu tablo duvara çok yakışmış.> Arkadaş dediğin böyle olur!Sevgili öğrencilerim; 8. Sınıf Cümlede Anlam konu anlatımı şimdilik bu kadar. 8. Sınıf Cümlede Anlam konusu hakkında tüm yanlış ve eksiklikleri lütfen iletişim formu ile bize bildirin. Şimdiden iyi çalışmalar. Bu konu ile ilgili test mi çözmek istiyorsunuz. Neden Türkçeci Mobil Uygulamasını denemiyorsunuz?Türkçeci mobil uygulaması hakkında daha geniş bilgi için buraya tıklayabilirsiniz.
türkçe 8 sınıf anlam bilgisi konu anlatımı